Lęk separacyjny – to sformułowanie opisujące niepożądane zachowania psa zostawianego samego w domu – są bardzo częstym problemem, z którym opiekunowie psów szukają porady u behawiorystów. Badania wskazują, że u jednego na trzy psy, przynajmniej raz w ciągu całego ich życia, można zauważyć symptomy lęku separacyjnego. Dlatego, tak ważnym jest, by wiedzieć jak sobie z nim radzić.
Pomimo tego, że Twój pies mógł do tej pory nie mieć żadnych problemów z zostawaniem w domu, może zdarzyć się jednak, że ich doświadczy, np. kiedy spędzisz z nim długie wakacje lub gdy będziesz musiał wrócić do biura po długim okresie pracy w domu. Nigdy nie możemy oczekiwać, że nasze psy polubią bycie samemu. Większość z nich woli mieć nasze towarzystwo 24 godziny na 7 dni w tygodniu!
Jeśli chcesz przyzwyczaić swojego psa do zostawania samemu w domu:
Poniżej bardziej szczegółowo wyjaśnię każdy z powyższych punktów.
Dla zwierząt, nasz dom wygląda zupełnie inaczej, kiedy w nim jesteśmy i kiedy nas w nim nie ma. Może np. nie słyszeć dźwięku telewizora, radia czy też dzieci, niektóre z drzwi mogą być zamknięte, a pies może być umieszczony w klatce lub zostawiony całkowicie na zewnątrz.
Ogólną radą jest, by dom zostawiać możliwie jak najmniej zmieniony po wyjściu z niego. Na przykład, jeśli nie chcesz, by Twój pies wchodził do niektórych pomieszczeń – przyzwyczaj go do takiego stanu rzeczy trzymając zamknięte drzwi również wtedy, gdy jesteś w domu. Jeśli masz włączone radio, gdy przebywasz w domu, nie wyłączaj go wychodząc na zewnątrz. Kluczem jest to, by środowisko w jakim pies przebywa, nie zmieniało się gwałtownie, kiedy je opuszczasz.
Zawsze upewniaj się, że Twój pupil ma dostęp do wszystkich zasobów, których potrzebuje – wody, zabawek, gryzaków do żucia i innych rzeczy, które lubi. Muszą to być rzeczy, które naprawdę lubi – bardzo częstym przypadkiem są sytuacje, w których opiekunowie zostawiają psa z niezniszczalną zabawką, którą potem i tak się nie bawi. Zawsze dawaj swojemu psu, odpowiednie gryzaki przeznaczone do żucia – to pomaga im zminimalizować stres.
Bardzo pomocnym może też się okazać miejsce do odpoczynku, które jest oddzielone od dźwięków z zewnątrz – często nazywane jest „bezpieczną strefą” i jest bardzo przydatne dla psów, które boją się dźwięków z otoczenia. Podłączając w takiej „strefie” ADAPTIL Calm Dyfuzor możesz stworzyć spokojne środowisko, wspierające Twojego psa. Pamiętaj, że nawet jeśli pies nie korzysta z „bezpiecznej strefy” kiedy przebywasz w domu, nie znaczy to, że nie używa jej, kiedy Ciebie nie ma.
Więź pomiędzy Tobą a psem jest kluczowa dla szczęścia odczuwanego przez psa. Im silniejsza więź, tym lepsza relacja. Jednak w niektórych przypadkach silna więź jest mylona z byciem zależnym lub brakiem pewności siebie. By zbudować wartościową więź, a więc i dobrą relację, najlepiej:
W przeciwieństwie do tego, co zalecano jeszcze kilka lat temu, rekomenduje się werbalne informowanie o wyjściu z domu zarówno wtedy, gdy pies wychodzi z tobą czy też nie.
Możesz użyć różnych metod – powiedz swojemu psu „nie możesz iść” tuż przed szykowaniem się do wyjścia, lub powiedz „czas na spacer” - gdy szykujesz się na spacer z nim. Te sygnały mają za zadanie pomóc Twojemu psu lepiej radzić sobie z frustracją, ponieważ jest to jedno z głównych przyczyn zaburzeń separacyjnych.
Frustracja jest negatywną emocją, która pojawia się, gdy pies wierzy, że coś się wydarzy a ostatecznie tak się nie dzieje. Kiedy pies zostaje sam raczej tego nie oczekuje – zamiast tego „myśli”, że będzie szedł na spacer lub na jakąś wycieczkę ze swoją rodziną. To częściowo wyjaśnia, dlaczego niektóre psy mają problem z zostawaniem samemu, kiedy wyjścia opiekuna są sporadyczne np. do restauracji, kina lub gdy wszyscy członkowie rodziny wychodzą z domu jednocześnie.
Dlatego w przypadkach, kiedy Twój pies odczuwa frustracje, przewidywalność wyjść może być pomocna – pozwala psu przyjąć założenie, że będzie zostawiony sam, w bardziej progresywny sposób. Gdy będzie kojarzyć już sygnał, pójdzie do swojego bezpiecznego miejsca gdy dasz mu znak lub poszuka innego członka rodziny, który zostaje w domu.
Najświeższe publikacje mówią, że duży procent zaburzeń separacyjnych spowodowana jest przez problemy zdrowotne. Upewnij się, że Twój pies jest systematycznie badany u lekarza weterynarii i zapytaj go o ból, który nie zawsze jest oczywisty.
Przewiduj nagłe zmiany takie jak powrót do pracy po wakacjach, długi urlop lub zmiany w grafiku pracowniczym. Zapobiegaj sytuacjom, w których przebywasz ze swoim psem przez wiele godzin a potem nagle zostawiasz go samego na długi czas. Lepiej zacząć od krótkich nieobecności i powoli zwiększać ich ilość tak, by Twój pies oswoił się z tą sytuacją w bardziej progresywny sposób.
W dzisiejszych czasach bardzo łatwo jest zamontować kamerę lub system monitoringu domu. To najlepszy sposób, by wiedzieć co dokładnie dzieje się, gdy nie ma Cię w domu. W moim doświadczeniu zauważyłam kontrast między tym, co wiele rodzin sądziło, że dzieje się podczas ich nieobecności, a tym, co faktycznie miało miejsce. Zdecydowanie zaleca się nadzorowanie zachowania psa po rutynowych zmianach, fajerwerkach lub burzowej pogodzie.
Jeśli u swojego psa dostrzegasz jakiekolwiek znaki niepokojącego zachowania, strach, frustracje poszukaj pomocy u behawiorysty.